Hiç durduk yere kalbin hızla atmaya başladı mı? Nefesin daraldı, göğsün sıkıştı ve sanki bayılacak ya da ölecekmişsin gibi hissettin mi? Bu belirtiler panik atağın en bilinen işaretleridir. Genellikle ansızın gelir, yoğun bir korku duygusu eşlik eder ve kişi ne olduğunu anlamakta zorlanır.
Panik atak, düşündüğünüzden çok daha yaygındır ve kontrol edilemez bir problem değildir. Anlamak, tanımak ve doğru yöntemlerle başa çıkmak mümkündür.
Panik Atak Nedir?
Panik atak, kişinin herhangi bir gerçek tehlike olmadan yoğun bir korku, kaygı ve fiziksel belirtiler yaşadığı bir durumdur. Genellikle 10–15 dakika içinde zirve yapar, ardından yavaş yavaş azalır. Ancak yaşanan deneyim o kadar sarsıcıdır ki kişi, tekrar yaşama korkusuyla günlük yaşamını sınırlamaya başlayabilir.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak en sık görülenler şunlardır:
• Kalp çarpıntısı
• Göğüste sıkışma
• Nefes darlığı, boğuluyor gibi hissetme
• Terleme
• Titreme
• Baş dönmesi, sersemlik
• Ellerde uyuşma
• Kontrolü kaybetme ya da “delirme” korkusu
• Ölüm korkusu
Bu belirtiler genellikle o kadar yoğun yaşanır ki kişi kalp krizi geçirdiğini ya da öleceğini zannedebilir.
Panik Atak Neden Olur?
Panik atakların kesin nedeni her zaman net değildir. Ancak bazı yaygın tetikleyiciler şunlardır:
• Yoğun stres, baskı altında olmak
• Travmatik yaşam olayları
• Genetik yatkınlık
• Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklenti
• Kontrol kaybına karşı aşırı hassasiyet
• Kafein, uykusuzluk, düzensiz yaşam tarzı
Panik ataklar bazen bir defaya mahsus yaşanabilir, bazen de panik bozukluk haline gelip tekrar edebilir.
Panik Atak Anında Ne Yapmalı?
Panik atak geçiren biri için en zor an, “şimdi ne olacak” paniğidir. O anı daha kolay atlatabilmek için:
🔹 Nefesine odaklan:
Derin, yavaş ve burundan yapılan nefesler vücut sistemini dengeler.
(4 saniye nefes al, 6 saniye ver gibi.)
🔹 Gerçek tehlike var mı diye kendine sor:
“Kalp krizi değil, bu bir panik atak” diye kendini hatırlatmak farkındalık sağlar.
🔹 Bulunduğun ortama odaklan:
Etraftaki 5 nesneyi gözlemle, 4 sesi dinle, 3 nesneye dokun… Bu, zihni bedene getirir.
🔹 Kendini suçlama ya da utandırma:
Bu bir zayıflık değil, bedenin aşırı tetikte olma hali. Geçici olduğunu bilmek bile rahatlatır.
Panik Atakla Baş Etmek Mümkün mü?
Evet. Panik atak yönetilebilir ve tedavi edilebilir bir durumdur. Süreçte şunlar çok önemlidir:
• Psikoterapi desteği almak (özellikle bilişsel davranışçı terapi çok etkilidir)
• Düzenli uyku ve beslenme
• Kafein ve uyarıcıları sınırlamak
• Fiziksel egzersiz ve gevşeme teknikleri
• Olumsuz düşünce kalıplarını fark etmek ve dönüştürmek
Unutmayın, panik atak sizi yönetemez, doğru destekle, onu yöneten siz olabilirsiniz